آموزش نقاشی با سیاه قلم -مجموعه دومآموزش فارسی، تصویری و چندرسانه‎ای نقاشی با سیاه قلم

آموزش نقاشی با سیاه قلم -مجموعه دوم

پکیج آموزش تصویری نقاشی با سیاه قلم و مداد (2) –  شامل 360 دقیقه آموزش تصویری نقاشی با سیاه قلم می باشد این مجموعه آموزشی در 2 بخش ارائه می گردد که مجموعه پیش روی شما پکیج شماره 2 آن می باشد

سیاه قلم چیست؟

طراحی شکلی از هنر تجسمی (visual art) است که هنرمند از ابزار های طراحی متفاوتی برای ایجاد طرح بر روی کاغذ ، مقوا ، شیشه ، پلاستیک و…..استفاده می کند.

طراحی به طور کلی به چند دسته تقسیم بندی می‎‏شود:

1. طراحی فیگور (drawing figure)
2. doodling
3. دست آزاد (free hand)
4. سایه پردازی (shading)
5. کاریکاتور (cartooning) .

همچنین متدهای مختلفی مانند :

1. طراحی خطی (line drawing)
2. سایه پردازی (shading)
3. طراحی نقطه‎ای (stippling)
4. طراحی اولیه (sketch)
5. فرا واقعیت گرایی (surrealist)
6. و… وجود دارند

در بین تکنیکها و متدها، سیاه قلم (charcoal art) جایگاه ویژه ای در بین هنرمندان و طراحان دارد. سیاه قلم در فرهنگ فارسی معین به نوعی از نقاشی که در آن فقط از قلم و مرکب سیاه، زغال یا مداد کار شده باشد و هیچ رنگ آمیزی نداشته باشد اطلاق می‎‏شود. تاریخچه کاربرد نقاشی سیاه قلم در نگارگری ایران بسیار دیرینه است وبا شروع نگارگریدر سده هفتم هجری ،همچون فنی از فنون نگارگری پیگیری شد. اما سیاه قلم به شکل خاص به استفاده از ذغال یا مداد ذغالی در کشیدن طرح و خصوصا طراحی چهره گفته می‎شود.

در قدیم از ترکیب زغال با پودر کربنات کلسیم موسوم به  پودر مل (marble dust) که به اصطلاح به آن ” زغال مل ” می گفتند, با استفاده از قلم مو بر روی بوم جهت طراحی استفاده می‎شد. این شیوه از طراحی در بین شاگردان کمال الملک رواج داشته که امروزه نیز طرفداران بسیاری دارد. از آنجا که زغال نسبت به مداد ،ضخیم تر، مشکی تر و روان تر است بنابر این طراحی با آن تجربه منحصر به فردی است و می توان با آن طرح های فوق رئالیستی و احساسی را ایجاد کرد. از طرفی زغال را می‎توان به شیوه یک مداد استفاده کرد که در این صورت یک وسیله  موثر برای طراحی، سایه‎پردازی، هاشور زنی و ایجاد تابلوهای سایز بزرگ است.

انواع زغال و کاربردهای آن در طراحی :

زغالهایی که در طراحی استفاده می شوند در شکل های مختلف وجود دارند :

۱) به شکل چوب های فشرده شده (compressed sticks):

این نمونه از زغال می‌ توانند خیلی سخت باشند و رنگ خاکستری تولید کنند و یا این که بسیار نرم باشند که می توان با آن مشکی خیلی تیره را ایجاد کرد.

میزان چسب یا واکس استفاده شده در طول فرآیند تولید این نوع ذغال، روی سختی و نرمی آن تاثیر  می ‌گذارد. شدت سایه‎ها به وسیله فشار دست طراح تعیین می‎شود و از آن می توان برای طراحیهای وسیع استفاده کرد.

۲) زغال فشرده شده یا مداد زغالی (pressed charcoal):

این نوع  از یک زغال فشرده شده در میان پوشش از چوب تشکیل شده است ، شبیه یک مداد طراحی اما با ویژگی ذغال .

از آنجا که این نوع زغال به راحتی قابل تیز شدن است بنابر این از آن می توان برای طراحی های ظریف، دقیق، ایپررئال و  فوتورئال استفاده کرد.

۳) زغال بید یا زغال تاک (willow or vine charcoal):

این نوع زغال در واقع صورت زغالهای بلند استوانه‎ای شکل از چوب درخت بید یا تاک هستند. زغال بید خیلی نرم است می‎تواند.

خاکستری مخملی یا فاخته‎ای را ایجاد کند که یک بافت عالی در طراحی به دست می آید. این نوع زغال در طرح های اولیه و ترکیب های  پایه ای نیز کاربرد دارد.

۴) پودر زغال (softer charcoal):

پودر زغال بسیار نرم است و می‎توان آن را با استفاده از قلم مو روی کار استفاده کرد و انواع سایه پردازیها را ایجاد نمود. پودر زغال در طراحی چهره و طرح‌های رئالیستی بسیار کاربرد دارد.

خلاصه مطلب:

زغال طراحی نوعی ابزار هنری خشک است که از مواد طبیعی ساخته شده است ذغال اغلب توسط هنرمند(طراح) به خاطر ویژگی های متنوع آن مانند روانی ، ایجاد بافت های متنوع ، ترسیم خطوط خیلی روشن یا خیلی تیره ، قابلیت پاک شوندگی آسان ، ایجاد سایه روشنها و سایه پردازی و…. مورد استفاده قرار می گیرد. طراحی رئالیسم ،هایپر رئالیسم ، فوتورئالیسم، طراحی حسی، طراحی پایه از جمله زمینه هایی هستند که زغال در آنها کاربرد فراوان دارند. بطور کلی به هر نوع تاثیر گذاری مداد سیاه و یا ذغال (مثل مداد معمولی B2 گرافیتی و پودر زغال) بر روی کاغذ به همراه سایه‎ها می توان سیاه قلم گفت، هنرمندان هریک بنا به سلیقه شخصی، تجربیات و آموخته‎ها برای به تصویر کشیدن موضوع مورد نظر از ابزار خاصی استفاده می‎کنند.